Özel filtre gözlük camları görülebilir ışık hüzmesinin bir bölümünü süzer. Tıbbi gereksinimler için üretilen özel filtre camları (Kantenfilter), görülebilir ışığın bir bölümünü tam olarak emer.

Bu ışınlara duyarlı olan göz içindeki alıcılar, (reseptörler) korumasız kalırlar. Bazı retina hastalarındaki çalışmalar göstermiştir ki özel filtre camlar, genellikle kontrastı çoğaltır ve hasta farklı ışık durumuna daha çabuk adapte olur. Bu tür camların siparişinde objektif bir reçete kriteri yoktur. Bunun yerine bu hastalara seçenekler çeşitli deneme yoluyla sunulmalıdır. Bu amaçla özel deneme camları kullanılır. Hastalar için değişik tarzdaki filtre camları denenerek subjektif olarak karşılastırılır ve en uygun olanı tespit edilir.

Hastaların çoğu değişik ışık ortamları için farklı filtre camlara ihtiyaç duyar ve böylece birkaç çift gözlük almaları da gerekebilir.

Afak hastaları için UV- ışınlarından korunma

Sağlıklı bir gözde, 300 nm’nin altında olan kısa dalga UV ışınları; Kornea; tarafından 300 nm ile 400 nm arasındaki ışınlar ise göz lensi tarafından süzülmektedir.

1909 yılından itibaren Afak gözlerin, kısa dalga ışınlara hassas oldukları deneyler sonucunda ortaya çıkmıştır. Özellikle UV ışınlarına karşı göz lensinin filtre etme özelliği kaybolduğundan Özel UV camları bu işlevi görmektedir.

Özel Filtre Clipler (Zeiss)Intraoküler (göz içi) lens takılan Afak hastaları, uzun dalga UV- A ışınlarına maruz kaldıklarından, mutlaka Özel UV gözlük camlarını kullanmaları gerekir.Fotokemoterapi ve PUVA tedavisi için UV koruması

Puva (sedef hastalığı) veya Fotokemoterapi tedavisi sırasında hastalar uzun süre UV- A ışınlarına maruz kalırlar.

Sedef hastalığının tedavisi uzun sürdüğünden göze zarar vermemek için, hastaların tedavi esnasında UV ışınlarını süzebilen gözü yan taraflardan da koruyan bir gözlük kullanması gerekir.

Uluslararası enstitülerin, göz doktorlarının geliştirdiği ve başarıyla denedikleri bir ortak çalışma

Özel Filtre Gözlük camları uluslararası enstitüler ve göz doktorları tarafından başarıyla geliştirilerek uygulandı. Görülebilen kısa dalga ışık hüzmesinde filtre özelliği ile geçişler mükemmel hale getirildi.

Tıbbi gereksinimler:
– Retinitis Pigmentosa (Tavuk Karası)
– Achromatopsy (Renk Körlüğü) veya rod Monochromatism
– Diabetik Retinopathy (Şekere bağlı retina hastalığı)

Retinitis Pigmentosa için (Tavuk Karası) için Öneriler:

Retinitis Pigmentosa çok önemli, kalıtımsal ve ilerleyen bir göz hastalığıdır. Retinanin metabolizması işlevselliğini kaybetmesinden dolayı, duyusal hücreler (Cone ve Rod) kan ile yeterli derecede beslenemediğinden, görüş oldukça azalır.

Bu hastalığın bir çok tipi olduğu için belirtilerinin de açıklaması güçleşiyor. İlk önce Rod fonksiyonu zarar görür. Hastanın görmesi alaca karanlık ve geceleri giderek azalır. Gece körlüğüne kadar ilerleyebilir. Hastanın görme alanı devamlı olarak daralır, azalır ve yön bulması problemli hale gelir.

İlerleyen durumda Cone fonksiyonu azalır. Bu da hastada, sınırlı bir görüşe, renk seçiminde zorluklara, ışığa hassasiyette artışa sebep olur.

Bunun için tavsiye edilen;
Carl Zeiss, Clarlet® F 60, F 80, F90, F 540, F 560, F 580 özel filtre camlarıdır.

Achromatopsia veya rod Monochromatism

Renk körlüğü için geliştirilmiş gözlük camları

Achromatopsia veya rod Monochromatism Cone hücrelerinin fonksiyonlarının yok olduğu renk körlüğü tipidir. Hastada renklerin algılanamamasına sebep olur. Bu tip hastalarda genelde Nystagmus (göz yuvarlağının titremesi) de görülür.

Yansımalara karşı hassasiyet çok yüksek ve görme keskinliği son derece düşüktür. Rodların aşırı hassasiyeti kamaşmaya neden olur.

“Özel Zeiss Filtre camları” bu dalga boyundaki ışınlari süzer ve yansımaları minimum seviyeye indirir.

Diabetik Retinopati’de rahat görme

Şekere bağlı bu retina hastalığında, retinanin iç ve orta tabakaları hasara uğrar ki, bunlar da görüntü kontrastını sağlayan tabakalardır. Şekerden dolayı hasara uğramis bir retinanın, renk kontrastlarına karşı hassasiyeti de bozulmuıtur. Parlak ortamlarda koyu detaylar nispeten beyinde gerekli sinyalleri oluşturamaz. Bu nedenle daha karanlık alanlar da ayırt edilemez. Özellikle ileri düzeydeki hastalar, parlamadan dolayi rahatsız olurlar ve aydınlık – karanlık adaptasyonunda zorluk çekerler.

F 540, F 560, F580 gibi Zeiss özel filtre camları ışık hüzmesinde duyarlı olan coneların hassas olduğu bölgeleri süzer ve böylece korur. Özel filtre camları kamaşmayı azaltır ve ışık değişimine adaptasyonu kolaylaştırır.

Zeiss Özel Filtre Cam Çeşitleri:
– Clarlet F 60: Kızıl Kahverengi, 600 nm’de % 60 ışık emilmesi
– Clarlet F 80: Kahverengi, 600 nm’de % 80 ışık emilmesi
– Clarlet F 90: Koyu Kahverengi, 600 nm’de % 90 ışık emilmesi
– Clarlet F 540: Açık Portakal Rengi, 540 nm’de % 50 ışık emilmesi (Kantenfilter)
– Clarlet F 560: Portakal rengi, 560 nm’de % 50 ışık emilmesi (Kantenfilter)
– Clarlet F 580: Kızıl, 580 nm’de %50 ışık emilmesi (Kantenfilter)Blue Cone Monochromatism için görmede büyük farklılık
Blue Cone Monochromatism hastalığı nadir görülen bir göz hastalığıdır.
Clarlet F 451 mavi ve ClarletF 452 koyu mavi filter camları hastanın kontrast hassasiyetini, görme keskinliğini ve gece görmesini yükseltir.

Özel Filtre Camları DIN EN ISO 14889’a göre trafikte kullanım için uygun değildir!

Kaynak: Carl Zeiss Vision Kompendium

Bilgi için: Müyesser Altındağ
m.altindag@cem-fa.com.tr